گسترش اینترنت و گسترش شبکه های اجتماعی

گسترش اینترنت و گسترش شبکه های اجتماعی

گسترش اینترنت مانند هر نو آوری دیگری به ایجاد دگرگونی هایی در جنبه های مختلف زندگی انجامیده و استفاده از آن، امری اجتناب ناپذیر شده است؛ به گونه ای که بدون آن زندگی برای کسانی که به آن عادت کرده اند، دشوار می شود. بسیاری از نظریه پردازان ارتباطات، اینترنت را گام مهمی در پیشرفت کشورهای در حال توسعه قلمداد می کنند. از این رو با توجه به کاربردهای فراوان اینترنت که با هدف انتقال اطلاعات قصد دارد باورهای مشخصی را در باره کالاها یا خدمات مرتبط با آن در جامعه رواج دهد، بررسی این پیام ها از نظر مضمون، محتوا و فرم ارایه، اهمیت ویژه ای دارد (شجاعی، محمد صادقی، ۱۳۹۱). با رشد روز افزون اینترنت و گسترش شتابان فضای مجازی و وابستگی فعالیت های اجتماعی جوانان به این فناوری نوظهور، امکاناتی را فراهم آورده است که از طریق آن افراد مختلف بتوانند با یکدیگر بدون محدودیت های موجود در فضای واقعی و حتی به گفتگو و تبادل نظر بپردازند.

با توجه به فرمان مقام معظم رهبری در خصوص تشکیل شورای عالی فضای مجازی و همچنین ابلاغ سیاست های کلی شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای و فرمان ۷ ماده ای مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۰ به شماره 1033/1و همچنین نظر به سیاست های کلی نظام در خصوص ایمن سازی و سالم سازی تعاملات اجتماعی، فرهنگی، علمی، سیاسی و اقتصادی به دور از انحرافات موجود، انجام تحقیق در این زمینه ضرورت بیشتری پیدا می کند. همچنین با توجه به نفوذ و گسترش کاربرد فناوری اطلاعات و شبکه اینترنت در بین جوانان کشور به عنوان یک پدیده نوظهور تکنولوژیک، بررسی آسیب ها، تهدیدها و پیامدهای استفاده نادرست از فناوری اطلاعات و اینترنت در سبک زندگی افراد جامعه و همچنين شناسایی عوامل اعتیاد آور اینترنتی در بین جوانان به عنوان اعتیاد الکترونیکی، بسیار مهم و ضروری است.

آسیب شناسی اجتماعی ارتباطات اینترنتی

با توجه به گسترش اینترنت و گسترش شبکه های اجتماعی و اهمیت فناوری اطلاعات در عصر حاضر و رشد سریع و در عین حال نامتوازن ساختار فناوری اطلاعات این بستر به یکی از نقاط بالقوه آسیب پذیر و خطرناک در جهان بدل شده است که ضرورت توجه و پرداخت سریع و در عین حال نظام مند، معقول و هدفمند و به منظور مصون سازی این بستر از تهدیدات موجود در جهت حفظ امنیت ملی و حریم شخصی شهروندان در فضای جنگ و مخاصمات امروز بین المللی را می طلبد (مرکز پدافند غیر عامل ایز ایران، ۱۳۸۶). با امکانات فراوانی که رسانه ها و فناوری جدید در عصر اطلاعات در اختیار افراد جامعه قرار می دهند، کاربران دائما با محرک های جدید و انواع مختلف رفتارهای اجتماعی و اخلاقی آشنا می شوند. این فضا هویت نامشخص و پیوسته متحولی را می آفریند و بیشترین تاثیر آن برای تسلی است که در مقایسه با نسل قبل با محرک های فراوانی مواجه است. همچنین از طریق رسانه های نوین و فناوری اطلاعات در فضای سایبر، افراد جامعه خط مفروض ميان فضای عمومی و خصوصی را تجدید سازمان می کنند و این امکانی است که جامعه فعالانه از آن استفاده می کند. شتاب توسعه علوم بشری و پیشرفت فناوری های نوین، دستاوردهای جدید علمی را برای انسان به ارمغان آورده است (نقشينه، وحید، ۱۳۸۶). ليكن ورود به عرصه های جدید علمی و فناوری همواره پیامدهایی را برای سلامت اجتماعی، سبک زندگی افراد و مسائل اخلاقی به همراه خواهد داشت.

علت توجه به مسائل مرتبط با فضای مجازی از دیدگاه مقام معظم رهبری

مقام معظم رهبری سال ها است که دغدغه فرهنگی و غفلت از آسیب های فضای مجازی را مطالبه کرده اند، ایشان زمانی که مباحث سیاسی و اقتصادی مطرح است می فرمایند من به اندازه مسائل فرهنگی نگران نیستم. من به خاطر نگرانی های فرهنگی شبها خواب به چشمم نمی آید. بلند می شوم و نگران هستم. ایشان فرموده است اگر من امروز رهبر انقلاب نبودم حتما رئیس فضای مجازی کشور می شدم که این اهمیت فضای مجازی را از نگاه مقام معظم رهبری نشان می دهد.

استفاده پیشوایان دینی از تکنولوژی

امروزه با افزایش ارتباطات از راه دور، افکارعمومی از سطح ملل پا را فراتر گذاشته است: به همین منظور موضوع مدنظر با جمع کثیری از انسانها سر و کار دارد و به خاطر ویژگی خاص آن جزء مسائل بحرانی جامعه است. اهمیت این موضوع نه فقط از آن جهت است که یک عامل پیش برنده است بلکه در شرایط فعلی یا شناخت شیوهی مدیریت آن، این حوزه ی نوین می تواند عامل بازدارندهای تهاجم و هماوردطلبی مهاجمان نیز باشد، در این میان بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در مورد فضای مجازی پس از تشکیل شورای عالی فضای مجازی حاکی از اهمیت ویژه به مدیریت فضای مجازی است.

حوزه فضای مجازی به اندازه ی انقلاب اسلامی اهمیت دارد. این فضا مثل یک رودخانه پر از آب وخروشان است که می آید و دائما هم برای آن افزوده وخروشان تر می شود. اگر ما بر این رودخانه تدبیر کنیم و برنامه داشته باشیم، زه کشی کنیم و هدایت کنیم این رودخانه را تا به سد بریزد، می شود فرصت. اگر رهایش کنیم و برنامه ای برای آن نداشته باشیم می شود یک تهدید » توجه به بیان مقام معظم رهبری حائز نکات مهمی است  از جمله:

1. اهمیت فضای مجازی به اندازه انقلاب اسلامی است.
2.  پیشرفت بدون توقف و اجتناب ناپذیر تکنولوژی ها.
3. تدبیر، برنامه، زه کشی و هدایت این فضا منتج به فرصت است در غیر این صورت تبدیل به تهدید میشود.

بر این اساس عدم توجه به اهمیت موضوع می تواند عامل پیش برندگی دشمن در عرصه های مختلف اجتماعی شود و منجر به تسخیر قلبها و افکار جامعه بخصوص جوانان شده و تخدیر کننده اذهان جامعه را در پی داشته باشد و در نهایت تصمیم گیری ها و سیاست گذاری ها سطحی و به دور از نگرش عمیق فرماندهی کل قوا شود.