سبک مديريت از ديدگاه ليكرت

سبک مديريت از ديدگاه ليكرت

ليکرت با توجه به يافته هاي خود، چهار سبک مديريت را در دومين اثر خود تحت عنوان «سازمان انساني» در سال 1967 ارائه کرد که در ادامه به شرح مختصر آنها پرداخته خواهد شد.
سبک آمرانه: در اين سبک که کاملاً وظيفه مدار و آمرانه است، مدير به زيردستان خود اعتماد ندارد و روابط مدير و زيردستان بر ترس و ارعاب استوار است. بنابراين چنين سيستمي فضاي ترس ناشي از تهديد و ارعاب و تنبيه به تمام سطوح سازمان حاکم و مستولي مي گردد و کمتر نشاني از تشويق و پاداش نيز به چشم مي خورد. از آنجا که فقط اراده و خواست مدير عامل برقراري ارتباط او و کارکنان است، انگيزه لازم براي پذيرش پيام هايي نيست که از جايگاه مديريت به صورت امريه و دستور به زيردستان صادر مي شود. بدون ترديد چون اين تصميمات که به صورت دستور به رده هاي پايين سازمان ابلاغ مي گردد، نمي تواند حتي در حد قاب قبولي، صحيح، به موقع و سنجيده باشد، در اين سيستم کنترل و اراده سازمان به شکل هدايت مطلق از رأس و بالاتريه سطح و ابلاغ و اخطار به زيردستان صورت می پذیرد. مديراني که از سبک آمرانه پيروي مي کنند در الگوي رفتار ارتباطي خود با کارکنان از سبک سلطه گري و روحيه ناشي از آن برخوردارند و ديگران را ابزاري براي رسيدن به هدف خود قرار مي دهند و اين مهارگري و فريب را زرنگي مي پندارند. اين الگو گرچه براي چنين مديراني ممکن است برد به حساب آيند لکن در بلند مدت باخت خواهد بود.
سبک خيرخواهانه: کمي اعتماد به زيردستان در مقايسه با سبک آمرانه وجود دارد. انگيزه با پاداش کمي، ترس و تنبيه عامل اصلي رهبري است. در اين سبک وضعي شبيه به رابطه ارباب و رعيت وجود دارد. مدير تلاش مي کند که کارکنان خود را متکي به خود و تحت حمايت خود قرار دهد و در واقع به آنان اعتماد و اطمينان پيدا کند که تحت حمايت وي هستند.
سبک مشورتي: مديريت، مشاوره اي است که نسبت به سبک خيرخواهانه، زيردستان بيشتر در تصميمات دخيل هستند. در اين سبک از سبک مديريت از ديدگاه ليكرت ، اساس مديريت بر اعتماد و اطمينان نسبي مديران نسبت به زيردستان قرار دارد. در اين سيستم زیردستان براي بيان عقايد خود و طرح موضوعات با مديران از آزادی برخوردارند. به طور کلي اعمال سياست هاي کلان بر عهده مديران است، ولي تصميمات خاصي که از اهميت چنداني برخوردار نيست به وسيله سطوح پايين گرفته مي شود. در اين سبک، زيردستان توانايي ندارند، اما کوشش مي کنند، داراي انگيزه هستند و تا زماني که رهبر کنار آنان است يا هدايتشان مي کند، مطمئن بوده و نگرانی ندارند.
سبک مشارکتي: نسبت به بقيه سبک ها تمام تصميمات به طور مشارکتي انجام مي شود. در اين سبک، اطمينان و اعتماد به مرؤوسان در حد کمال است و رابطة صميمانه و مشارکت جويانه در تمام امور بين آنان برقرار مي باشد. در اين سبک، تصميم گيري ها کاملاً مشارکتي است و گروه هاي رسمي و غير رسمي با هم در آميخته اند. در اين سيستم به سبب وجود اعتماد متقابل و صداقت بين طرفين سليقه هاي مختلف و ديدگاه هاي مختلف با مسالمت و صميميت هماهنگ مي شود و کارکنان انگيزه لازم را براي وظايف خود به دست مي آورند و با شوق و رغبت به مسئوليت هاي خود مي پرداند. يکي از ايرادهاي وارد بر اين سيستم، عدم تخصص کارکنان در امور مورد مشورت و مداخله آنان است.